Leben und Werk





Herbert Fiedler (1891-1962)

De omzwervingen van een schilder:
Fiedler in Berlijn en Parijs

De wortels van zijn kunst liggen in Oost-Duitsland, in zijn geboortestad Leipzig en in Dresden, waar hij de 'Königliche Kunstakademie' bezocht. Herbert Fiedler begon als kind van elf al te tekenen en schilderen. Na de middelbare school volgde de opleiding aan de akademie in Dresden: daar leerde hij wel andere kunstenaars kennen, maar artistiek gezien was het geen vruchtbare periode. Fiedler leerde nog het meest door en plein-air te tekenen en te schilderen, en in de discussies met zijn studievrienden, waaronder George Grosz. Met hem deelde hij in 1912 in Berlijn een tijdlang zijn woning en atelier. Samen zwierven ze door de stad en vulden hun schetsboeken met stadsgezichten, promeneurs, brave burgers en hoeren.

In 1913 ging Fiedler naar Parijs, in die tijd het Mekka van de kunst. Daar raakte hij bevriend met de graficus Otto Schoff; met hem en George Grosz, die hem in Parijs bezocht, maakte hij naaktstudies in de beroemde Académie Colarossi. Deze bleven zijn leven lang een belangrijk onderwerp; talloze potloodschetsen getuigen van die fascinatie èn van zijn tekentalent. In Parijs ging hij net als in Berlijn graag naar de voorsteden, en maakte schetsen van de stadsrand "waar de 'grote stad wegebt', met zijn gaswerken, oude vervallen huizen, nieuwbouw, volkstuintjes en spoorwegwerkplaatsen. Een omgeving waar ik van hou, waar ik al in mijn jeugd van hield." (Fiedler in zijn dagboek, 30-3-'42) Tegen het einde van zijn verblijf in Parijs raakte hij bevriend met de schilders Karl Hofer en Jules Pascin. Hij zou een beurs krijgen van de Hamburgse redersdochter en beeldhouwster Hedwig Jaenichen-Woermann, die hij via de Zwitserse beeldhouwer August Suter had leren kennen. Maar op dat veelbelovende moment in zijn leven begon de Eerste Wereldoorlog en hij moest hals over kop naar Duitsland terug. Fiedler werd onder de wapens geroepen en keerde gewond naar Berlijn terug.

De jaren twintig waren niet gemakkelijk voor Fiedler; om de kost te verdienen werkte hij onder meer bij de UFA-filmstudio's. Tegelijkertijd nam hij deel aan de tentoonstellingen van de Sezession en verkeerde in de bekende kunstenaarskringen. Zijn schilderstijl werd vrijer en verraadt expressionistische invloeden: het spontane, expressieve gebaar kenmerkt de cafébeelden, portretten en naakten uit die tijd. Samen met de beeldhouwer Kurt Radtke - met wie hij in 1926 naar Italie reisde - ontwikkelde Fiedler in het begin van de jaren dertig de 'Steinmalerei', een fresco-achtige techniek, die opzien baarde in Berlijn en hem een lovende kritiek van Karl Scheffler opleverde. In 1931 keerde Fiedler voor een paar maanden terug naar Parijs, waar hij zijn vrouw, de Zwitserse schilderes Amrey Balsiger, leerde kennen.

  verder

  Biografie






George Grosz, Otto Schoff en Herbert Fiedler, ca. 1920






Herbert Fiedler laat zijn kat een schilderij zien in zijn atelier in Berlijn, ca. 1924








Herbert Fiedler en Amrey Balsiger in Fiedlers atelier in de Grolmanstr. in Berlijn, ca. 1932